
.
59
ĐỌC BÀI THƠ “CHIỀU QUA PHÁ TAM GIANG”
Trần Xuân An
hai phía đỏ và vàng các anh
“cùng mê sa một con đĩ thập thành” *
nhưng con đĩ Truyện Kiều đã nhảy sông tự sát
dòng sông Nguyễn Du mênh mang lục bát
để lại làm người, để được đoàn viên
còn các anh đỏ, nhảy khỏi bức màn sắt
khỏi bị ám thị
đến mức tự mình ám thị – lột xác tự chôn
các anh vàng, nhảy khỏi phi lí, buồn nôn
khỏi tự vấn nhân phận – dã tràng xe cát
để lại làm người, để được đoàn viên
xót xa tự trọng trong thơ Tô Thuỳ Yên
“dưới mắt người”, bị xem là “tên lính nguỵ”
nhưng tự hiểu trái tim không làm đĩ
dùng nhã từ “cộng quân”:
lính giai cấp chủ nghĩa Lê-nin
mong kẻ đồng bào đối phương
cũng thôi làm ca kĩ
đỏ bị thổi phồng, tự thổi phồng, “hăng điên”
vàng bị phản chiến, tự phản chiến, “ảm đạm”
chuyên chính một chiều
đỏ thắng đã mới hoà bình
tự do đa chiều
vàng đòi hoà bình trong bom đạn
“hăng điên” ư? Cầm quyền
“ảm đạm” ư? Tù hàng binh
đỏ và vàng “ai thật sự hy sinh
cho tổ quốc Việt Nam – một tổ quốc…?”
cách mạng thế giới, ta vì ai, chồi thắp
đỏ xoá ta là ai, nến tắt, siêu hình **
vàng sống vì Miền Nam và cả nước
chết còn hương linh
ai “khờ khạo” chỉ học tuyên truyền
ai “yếu hèn” cây sậy triết học?
phá Tam Giang không cạn
đường thiên lí thống nhất
hơn năm năm, tôi viết truyện, làm thơ
vì cả đỏ lẫn vàng, chiêu tuyết
thương Thuý Kiều cũng ‘sách lược tạm thời’
rồi nhảy sông tự sát
với ý thức tắm thôi, giũ nhơ nhuốc đoạn trường
tôi là vãi Giác Duyên
Bến Hải là Tiền Đường
tặng các anh
những người trả hiếu, trả nợ nhân dân
mặc dù vàng hay đỏ
bình sọ chiến tranh bảy đoá đỏ vàng lam
vua lính nghìn xưa, tự sức mình lẫm liệt
binh tướng thời gần, dựa hai Khối ngoại cường
may thay, đều chính danh chính nghĩa
nghìn sau ơi, đừng Thuý Kiều đau thương
thật ra, các anh tự hạ mình, hạ nhau quá đáng
ngoại cường cười khinh, hậu thế nghẹn lời
thật ra, góp phần, trực diện, xua xâm lược
nội chiến, nhưng giặc tan hoang, cả hai Khối, tan rồi
từ thuở Nguyễn Ánh làm Thuý Kiều sống lại
trong tâm hồn Nguyễn Du
phả triết vào lục bát ca dao…
ôi, báo oán, báo ân!
tranh luận Kiều là ’chiến hay thoả hiệp?’
trừ thời Minh Mạng – Hàm Nghi…
các anh cũng Kiều đỏ, Kiều vàng
Nguyễn Công Trứ kết án Kiều, gay gắt
quyết đánh Pháp, mặc dù tuổi huyệt sẵn nằm
nhớ ơi ‘Bài cáo Bình Ngô’, hồn Nguyễn Trãi
‘Bài phú Bạch Đằng’ ơi, Bến Hải là Tiền Đường.
T.X.A.
trước 11:02, 23-05-2019 HB19
……………………
(*) Câu thơ và các chữ trong ngoặc kép nguyên văn, thuộc bài “Chiều qua phá Tam Giang” của Tô Thuỳ Yên (1938-2019).
(**) Từ ý thơ Chế Lan Viên, bài “Hai câu hỏi”.
Bị chú:
Phong trào yêu nước, phản chiến tại các đô thị Miền Nam: tuyệt đại đa số mang tâm tư chủ yếu là khao khát hoà bình, thấy đau lòng vì nội chiến (đồng bào ruột thịt giết nhau), và đều chống cả hai Khối, trung lập; chỉ rất ít người là cộng sản, cơ sở của Miền Bắc cài vào phong trào ấy.
Chính Trịnh Công Sơn, chủ soái nhạc phản chiến cũng hô hào “hỡi ba miền vùng lên cách mạng” (bài hát “Huế, Sài Gòn, Hà Nội”) được hiểu là cả Bắc, Trung, Nam đều vùng lên chống chính quyền cộng sản Việt Nam dân chủ cộng hoà (Miền Bắc Việt Nam) lẫn chống chính quyền phi cộng sản Việt Nam cộng hoà (Miền Nam Việt Nam).
Đó là sự thật lịch sử, chứ không phải phản chiến là cộng sản.
.
https://www.facebook.com/tranxuanan.writer/posts/2303880166552588/
Ảnh: Chân dung nhà thơ Tô Thuỳ Yên (1938-2019):
.

.
Ảnh: Chân dung nhà thơ Chế Lan Viên:

.
Ảnh: Tranh vẽ vua Gia Long:

.
60
KHOAN HỒNG
Trần Xuân An
1
Gia Long
chói ngời lẽ phải thời quân chủ
cơ nghiệp mười đời
xương tiên tổ, máu quân dân
nhưng Quang Trung
đánh tan hai đầu ngoại viện
thống nhất núi sông chia cắt hai trăm năm
lấy lại Đàng Trong chín đời Chúa Nguyễn
thu phục Đàng Ngoài, Nguyễn Kim trung hưng
Nguyễn Ánh thành Kiều trong mưu Cha Cả
lăng trả ơn, nhưng truyền Minh Mạng gươm hùng
Triều Nguyễn độc lập
cất Thập giá
Lăng Cha Cả chỉ như ngôi đình làng
sáu mươi năm không mất một tấc đất
bốn mươi năm chống Pháp gian nan
Hàm Nghi nước tan, Thành Thái nước uất
Nguyễn Sinh Cung cũng luân lạc phận Kiều
đổi họ Hồ Quang Trung, giấu thoả hiệp Đỏ
tin giả tung, để chặn Nguyễn cựu triều
2
là hoàng đế
Gia Long không tự ví như Kiều
chuyện báo oán, báo ân
có từ thời Tây Sơn
từ mịt mờ Tấm Cám
nhưng cả thời đại
vào hồn Nguyễn Du
như ma lực ám
Gia Long bao dung thiên tài
ôm trọn vẹn núi sông
so sánh Gia Long với Kiều
là phạm thượng
hỏi Nguyễn Du
thi sĩ lắc đầu không
nhưng Bác Hồ đã lẩy Kiều
“mười lăm năm ấy…”
“năm mươi năm ấy…”
liên tưởng này
xin hai nguyên thủ khoan hồng
lẩy Kiều là lẩy Kiều thôi
Bác Hồ không ví Bác như Kiều
máu lệ chảy ròng
hình phạt pháp luật là việc công
xét xử thù riêng là sai luật pháp
sao ngợi ca Kiều với “công lí dân gian”!
Tự Đức đòi đánh mộ Nguyễn Du, dù rưng rưng
nhưng trượng thành bạch lạp
thắp sáng Nhà Nguyễn khôn cùng
Truyện Kiều
cùng hai thế kỉ lùi vào lịch sử
chúng ta sống thời khát khao dân chủ
sao âu lo – nỗi âu lo thuở phong kiến tối bưng!
lẽ ra, thay vì hoàng đế và lãnh tụ
chính nhân dân đã rộng lượng khoan dung
khi có nhà thơ: “cô Kiều như đời dân tộc
chữ kiên trinh vượt trăm sóng Tiền Đường” *
3
hoàng đế, lãnh tụ hay nhân dân?
vẫn dòng máu Gia Miêu trong Bảo Đại
Bác Hồ là Nguyễn Làng Sen nhưng trăm họ đấy
giữa thời chưa tắt quân chủ mệnh trời
dân chủ và cờ đỏ lạ lùng, xa xôi
lòng dân còn sóng dậy
với hai Khối, loài người chia đôi
Kiều đỏ, Kiều vàng hai phe thoả hiệp
4
ví Gia Long, thoả hiệp cùng Thập giá
trầm luân như cô gái đĩ Truyện Kiều
Tố Như tội tình chi? Ma lực vô thức
ví dân tộc (lãnh tụ, nhân dân) như Kiều
Chế Lan Viên tội tình gì! Dù nửa sự thật
cờ đỏ Nga Xô, ai cũng biết…
lẩy Kiều suốt đời, lục bát ấy Bác Hồ yêu
5
sợ vận vào núi sông, tàn xiêu
nghiệp Kiều đau đứt ruột
dù đỉnh cao trung trinh, đáy sâu nhơ nhuốc!
hoàng đế, lãnh tụ không ở ngoài dân tộc
thơ xuất thần hay bút lỡ vung liều?
đọc Kiều
Chế Lan Viên lấy chính đời mình để đọc
nhưng so sánh nào cũng vênh và phiêu
6
cảm quan một thời tố khổ
bôi thêm tanh tởm vào dân tộc mình
thân trâu ngựa, thoả hiệp, để thoát ách
nhưng ví như Kiều
thì sách sử cũng động kinh!
hãy khoan hồng
khoan hồng cả cảm quan trầm uất
buông tiếng nguyền rủa nhất thời, chua chát
“con đĩ thập thành”
ngỡ như quên dân tộc mình
sắc tài cũng mài gươm, không sợ đao binh
có khi là thép, có khi như nước
thoả hiệp với ngoại cường là sách lược
nhưng ví như thân phận Kiều
thì sách sử cũng động kinh!
Truyện Kiều lục bát của ca dao tuyệt tác
chỉ là đời bùn khát vọng sen trinh
7
từ xa xưa, sông Gianh, sông Bến Ván
đến sông Bến Hải thời đoạn gần
ba vết thương chia cắt
mấy trăm năm!
Quang Trung, Gia Long
Bảo Đại, Hồ Chí Minh
con đường Bác Hồ âm vang Trái Đất
vết tích thoả hiệp tạm thời rồi sẽ cất
ví von Kiều đang cần chút khoan hồng
người khoan hồng người
người cũng chạnh lòng.
T.X.A.
trước 17:37, 25-05-2019 HB19
………………….
(*) Chế Lan Viên, bài “Đọc Kiều”.
https://www.facebook.com/tranxuanan.writer/posts/2305525299721408/
~~~~ o0o0o0o0 ~~~~
Bốn bài thơ ngoài tập thơ, sau khi đã làm thành tệp PDF
57
Kết thúc hoà giải:
Hai bên nội chiến đều không ô nhục
Trần Xuân An
https://www.facebook.com/tranxuanan.writer/posts/2293769970896941/
58
Sách lược thoả hiệp tạm thời
Trần Xuân An
https://www.facebook.com/tranxuanan.writer/posts/2297096187230986
59
Đọc bài thơ “Chiều qua phá Tam Giang”
Trần Xuân An
https://www.facebook.com/tranxuanan.writer/posts/2303880166552588/
60
Khoan hồng
Trần Xuân An
https://www.facebook.com/tranxuanan.writer/posts/2305525299721408/
.
……………………
…………………..
……………………
…………………..
.
Xem mục lục & các đường dẫn của từng bài:
https://txawriter.wordpress.com/2019/04/29/
… cong-bo-dau-sach-thu-9-ve-hoa-giai-dan-toc-dau-sach-10-tren-facebook/

.
.
……………………
………… 0o0o0o0o0 …………
……………………
………… 0o0o0o0o0 …………
.
Tập thơ “CÁI NHÌN CỦA NGƯỜI HẬU CHIẾN”
Trần Xuân An
gồm 60 bài thơ & ghi chú, phụ lục, chia làm ba phần
theo các đường dẫn (link) dưới đây:
1) PHẦN 1 (từ bài thơ 01 đến bài thơ 20):
Link 1:
https://www.facebook.com/tranxuanan.writer/posts/2230815730525699/
Link 2:
https://www.facebook.com/tranxuanan.writer/posts/2236350163305589/
2) PHẦN 2 (từ bài thơ 21 đến bài thơ 40):
https://www.facebook.com/tranxuanan.writer/posts/2253281521612453/
3) PHẦN 3 (từ bài thơ 41 đến bài thơ 56+4, ghi chú, phụ lục):
https://www.facebook.com/tranxuanan.writer/posts/2299658640308074
.
……………………..
.