Ảnh chân dung tác giả
Bấm vào triện son
Để lòng người thôi trầm uất
Sáng đều hai nửa gương mặt
Cầu Ý Hệ
Độc lập thật, khát vọng!
CHIẾC CẦU CHIẾN TRANH LẠNH
BỐN NĂM CHỮ THẬP ĐỎ
TRONG TÔI BẾN HẢI & THẠCH HÃN
DANH DỰ
CÁI NHÌN CỦA NGƯỜI HẬU CHIẾN
LÍ LỊCH & QUỐC SỬ CHIẾN TRANH LẠNH
SAU HAI ĐỢT SÓNG THẦN, ĐẤT NƯỚC MÌNH NAY THẾ ĐÓ
NGƯỜI MẸ TRONG CHIẾN TRANH
TỔ QUỐC ƠI, CON KÍNH THƯA LỜI NÓI THẲNG
“NGUỴ” VÀ “PHIẾN”, HOÀ GIẢI THỜI HẬU CHIẾN
BÚA LIỀM SAO LIÊN XÔ Ở BẾN HẢI
Posted by Trần Xuân An trên 09.01.2010
CÂU ĐỐI CHÚC MỪNG NĂM MỚI CANH DẦN HB10 (2010)
Câu đối
Cọp gầm rừng báo
Đất liền: Xuân !
Nâng phím, bút, đều không cọp giấy
Hùm thức chốn quyền
Đảo thẳm: Tết !
Giữ khơi, bờ, tất đúng hùm thiêng
TXA.
09-01 HB10 (2010) [25-11 Kỉ Sửu HB9-10]
Chiếc cầu Ý Hệ (cầu Hiền Lương) 
TXA. said
1. Vế mời đối:
NĂM NGẤT XỈU (SỬU) SẮP QUA,
NĂM BÁN DẦN ĐANG TỚI;
TRÂU CHẲNG CHỊU TRÂU,
HỔ KHÔNG CHỊU HỔ;
DẦN NHAU RA DẦN
Phan Hồng Giang st.
http://trannhuong.com/news_detail/3624/MỜI-CHƯ-VỊ-ĐỐI-CHƠI
_______________________________________________________
2. Vế đối lại:
SÁCH VANG RẦN (DẦN) (*) NÊN VIẾT,
SÁCH IN “CỌP” (**) PHẢI THÔI;
NGHÉ CHƯA XỨNG NGHÉ,
HÙM CHỬA XỨNG HÙM;
“CỌP” (**) CHI, CHỚ “CỌP” !
T.X.N.V.
(*) Phát âm không chuẩn (theo chữ quốc ngữ ABC), như ở vế mời đối.
(**) Cụm từ thường dùng là “đọc ‘cọp’”. Ở đây là in “cọp”. “Cọp” cũng là một biến âm của cóp (copy). Sách “cọp” là “sách nhái”, in giả, in lậu…
TẾT PHANH DỪNG (DẦN) (*) CÒN ĐẾN,
TẾT XEM “CỌP” (**) HÃY THÔI;
NGHÉ CÀNG NÊN NGHÉ,
HÙM PHẢI NÊN HÙM;
CỘP (CỌP) CÙNG, CHỚ CỘP ! (***)
T.X.N.V.
(*) Một số địa phương phát âm “dần” thành “dừng” (như “sửu” thành “xỉu”).
(**) Xem “cọp”, đọc “cọp”: Xem ké, đọc hết chương này đến chương nọ ngay trong tiệm sách nhưng không mua. Nói cho đúng, đó cũng là thói xấu đáng quý (rất đáng trân trọng) của người mê đọc sách, nhưng thiếu tiền mua sách.
(***) Xem (*). Cũng có thể viết: CỌP [RỌP] CÙNG THÌ CỌP. Cọp rọp, cụm rụm (gầy hốc hác, yếu ớt, tiều tụy, đến mức còng lưng, rùn vai, rụt cổ). Cọp má: hai lõm má trên mặt bị hóp (hóp má).
23-01 HB10 (09-12 Kỉ sửu HB9-10)
txawriter said
T.X.N.V. thân mến,
Vế mời đối hơi khó và hơi nặng, nên vế đối lại cũng do đó mà hơi nặng nề, phải không? May thay, đây là “thách đối – ứng đối” cuối năm, chứ “khai bút đầu năm” như thế là … trầm trệ đấy! Là người viết sách, tôi chỉ mong được xuất bản sách qua các nhà xuất bản & sách đến tay người đọc càng nhiều, khắp mọi nơi, càng tốt.
TXA.
TXA. said
Kính gửi vế đối lại thứ 3 & thứ 4:
NẾP SÀNG GIẦN (DẦN) (*) RỒI NẤU,
NẾP MUA “CỌP” ĐÃ THÔI;
NGHÉ NÊN RA NGHÉ,
HÙM PHẢI RA HÙM;
“CỌP” XƯA, CHỚ “CỌP” (**) !
T.X.N.V.
(*) Canh Dần, phát âm không chuẩn nên thành “ken giần”. “Ken giần”: Dày đặc trên cái giần (dùng để giần [gạo] nếp, gạo [tẻ]…). Tuy nhiên, “giần” trong ngữ “ken giần” là danh từ! Cũng không có động từ ghép “ken giần” mặc dù trong trường hợp ví dụ này, “giần” là động từ! Vì vậy, phải chọn động từ ghép “sàng giần” (khá phù hợp với “ngất xỉu” ở vế mời đối).
(**) “Cọp” với nghĩa mua “cọp” (mua chui, thời bao cấp, cấm vận).
SÁCH “ĐỂ DÀNH” (DẦN) (*) RỒI XUẤT,
SÁCH IN “CỌP” NẾU CẦN;
NGHÉ NÊN THỎA NGHÉ,
HÙM HÃY THỎA HÙM;
“CỌP” SAU, CỨ “CỌP” (**) !
T.X.N.V.
(*) Âm “dần”, phát âm lệch chuẩn thành “dành”.
(**) “Cọp” với nghĩa đọc “cọp”, thậm chí in “cọp” (làm tư liệu), chứ không phải là “cóp” (copy) với nghĩa “đạo văn”. Không ai chấp nhận đạo văn cả!
txawriter said
T.X.N.V. thân mến,
Tiểu đối, đối cả từ loại! Phải thế!
(THẾ MỚI HIỂU TÀI NGỮ HỌC BAO ĐỜI CỦA CHA ÔNG TA)
Về hai chữ “để dành” (trong nháy nháy): Thật ra, tôi còn chín (09) bản thảo sách, chưa “xuất” [bản] được, vì một số chưa có giấy phép, và do không có tiền để in. “Để dành”? Thật khéo nói!
Cuối năm, chúc tôi xuất bản chính thức tất cả bản thảo còn lại, vậy là rất tốt. Không có gì vui hơn.
Rất cảm ơn.
TXA.
TXA. said
Nhân đây, xin được mạn phép quý người đọc, để nói lại về sự lệch chuẩn trong phát âm của tất thảy các địa phương, kể cả Hà Nội: Phát âm theo giọng nào cũng có nét đặc sắc riêng; vấn đề là nên phát âm theo chữ quốc ngữ, loại chữ đã được cả dân tộc ta hoàn thiện dần qua hàng trăm năm nay và đã trở thành chuẩn (*). Tuy nhiên, đó là khi nói trước công chúng, trong nhà trường, cơ quan hay các nơi khác ở ngoài xã hội. Còn trong gia đình, ở làng xóm, khu phố, thường ngày, sự phát âm lệch chuẩn vốn có cũng đượm nét đậm đà riêng, nhất là giữa những người bà con ruột thịt, đồng hương với nhau.
Cách chơi chữ theo cách phát âm địa phương cũng là một thủ pháp trong văn chương, mặc dù không nhiều. Sự minh bạch trong lối chơi chữ là cho người đọc biết đó là chơi chữ.
Trân trọng,
TXA.
__________________________
(*) 27-01 HB10 (2010): Phát âm tiếng Việt chuẩn căn cứ vào chữ quốc ngữ ABC hiện hành theo giọng mỗi địa phương: phát âm chuẩn theo giọng Thừa Thiên – Huế, theo giọng Quảng Nam, theo giọng Quảng Trị, theo giọng Hà Nội, theo giọng Hà Tây, theo giọng Nam Định, theo giọng Sài Gòn, theo giọng Cà Mau, theo giọng Khánh Hòa… vân vân… Không nhất thiết phải lấy giọng một địa phương nào làm chuẩn cứ, vì chữ quốc ngữ ABC đã được cả dân tộc, từ Nam đến Bắc, hoàn thiện dần qua hàng trăm năm, và chuẩn hóa quá lâu rồi.
Ý kiến này, tôi đã viết trong tiểu thuyết “Mùa hè bên sông” (1997 & 2003).
Trần Xuân An
txawriter said
Mời xem lại:
THƠ PHẢI RẤT HIỆN ĐẠI,
CÂU ĐỐI PHẢI RẤT TRUYỀN THỐNG NHƯNG CŨNG CẦN HIỆN ĐẠI KHÔNG KÉM
HƯƠNG MÙA CỔ NGÀY XUÂN MỚI
(câu đối)
hương xuân trời đất trên hoa lá
ý tết nhân gian ở nụ cười.
(Tết Đinh Mão 1987)
◘
cuối chạp đã thật xuân, tiếng cháu giục
hoa xuân sớm thắm
qua xuân càng rõ tết, lòng nội bừng
nắng tết không phai.
◘
chào đinh mão, cũng muốn viết dăm bài thơ,
ngại thơ ”bệnh” (*), báo không đăng,
đọc một mình ngán thật
đón mậu thìn, thôi thì làm vài câu đối,
mặc đối ”xoàng” (*), tường cứ dán,
nghe trăm bạn cười chơi.
(*) Khiêm tốn đó nghe! Thật ra là thơ đau đời, phê phán
◘
nâng chén rượu ngẫm xuân
xuân phải mới bung ra muôn lá mới
nhấp ngụm trà thưởng tết
tết nên thơ cởi trói triệu niềm thơ.
◘
chồng quanh năm gò lưng vắt sổ
nhà giăng tơ
gió may thay nam bấc mãi êm đềm
vợ theo mùa ngẩng mặt treo hàng
vải nở hoa
chỉ ước sao sen đào thêm ngan ngát.
◘
tết đến
ước tháng ba mươi ngày
bán bán mua mua
mua thừa rau đủ báo
xuân về
mong năm mười hai tháng
may may mặc mặc
mặc ấm áo lành thơ
(Tết Mậu thìn 1988)
xuân càng ước chi đây
cho nhánh lúa ngát hương tình đất
tết thêm mơ gì đó
để cụm hoa rực nắng chất người
(Tết Canh ngọ 1990)
muốn hóa rồng rồng bay
đã tháo xiềng cởi trói?
cam làm ngựa ngựa chạy
lại che mắt cầm cương?
(Tết Canh ngọ 1990)
đông đinh hợi trắng,
vàng chùm thọ
xuân mậu tí lam,
hồng nụ mai
( đông trắng, vàng chùm thọ
xuân lam, hồng nụ mai )
(Tết Mậu Tí HB7-8 [2007-2008)
VÀ…
bốn năm,
sự nghiệp tung lên mạng
mạng giăng mắt chữ, ảo hoa xuân
một thuở,
tính danh ném thấu trời
trời đọng màn hình, thật nắng tết
(Tết Kỉ sửu HB8-9 [2008-2009])
Trần Xuân An